Gülüş estetiği ve diş sağlığı açısından önemli bir işlem olan diş kaplama, çürük, kırık veya şekil bozukluğu gibi durumları düzeltmek için diş yüzeyine yapılan özel bir uygulamadır. Porselen, zirkonyum veya kompozit gibi farklı malzemelerle yapılan kaplamalar, hem işlevsel hem de estetik bir çözüm sunar. Peki, diş kaplama işlemi nasıl yapılır? Hangi aşamalardan geçilir ve hangi malzemeler tercih edilmelidir? Bu yazıda, diş kaplama sürecini adım adım ele alarak alanında uzman diş hekimlerinin önerileri doğrultusunda detaylı bir rehber sunacağız.
Diş Kaplama Nasıl Yapılır?
Diş kaplama işlemi, öncelikle diş hekimi muayenesi ve tedavi planlamasıyla başlar. Ardından, kaplama yapılacak diş uygun şekilde küçültülerek hazırlanır. Daha sonra, dişin ölçüsü alınarak laboratuvara gönderilir ve bu süreçte hastaya geçici kaplama uygulanır. Laboratuvarda kaplama hassas ölçülere göre hazırlanır ve diş hekimi tarafından hastaya prova edilir. Uyum kontrolü yapıldıktan sonra, kaplama özel yapıştırıcılarla dişe sabitlenir. Son olarak, ısırma dengesi ve estetik kontroller tamamlanır, hasta işlem sonrası bakım konusunda bilgilendirilerek tedavi süreci tamamlanır.
Diş Kaplama Adımları Şöyledir.
- Diş Muayenesi ve Planlama
- Dişin Hazırlanması (Kesim ve Şekillendirme)
- Ölçü Alımı
- Geçici Kaplama Uygulaması
- Kaplamanın Laboratuvarda Hazırlanması
- Kaplamanın Dişe Uyumunun Kontrol Edilmesi
- Kaplamanın Yapıştırılması
- Son Kontroller ve Hasta Bilgilendirmesi
1. Diş Muayenesi ve Planlama
Diş kaplama süreci, diş hekiminin hastanın ağız yapısını incelemesiyle başlar. Dişlerin durumu değerlendirilir ve hangi tür kaplamanın uygun olacağı belirlenir.
2. Dişin Hazırlanması (Kesim ve Şekillendirme)
Kaplama yapılacak dişin üzerine kaplamanın tam oturabilmesi için belirli bir oranda kesim (aşındırma) yapılır. Bu işlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir.
3. Ölçü Alımı
Diş kesildikten sonra, özel ölçü materyalleri kullanılarak hassas bir ölçü alınır. Bu ölçü, diş kaplamasının laboratuvarda birebir uyumlu olarak hazırlanmasını sağlar.
4. Geçici Kaplama Uygulaması
Laboratuvar süreci tamamlanana kadar dişin korunması ve estetik kaygıların giderilmesi için hastaya geçici bir kaplama uygulanır.
5. Kaplamanın Laboratuvarda Hazırlanması
Diş teknisyenleri, alınan ölçülere göre porselen, zirkonyum veya kompozit gibi malzemelerden kaplamayı hazırlar. Bu aşama birkaç gün sürebilir.
6. Kaplamanın Dişe Uyumunun Kontrol Edilmesi
Hazırlanan kaplama, hastanın dişine yerleştirilerek uyumu ve estetik görünümü test edilir. Renk, şekil ve kapanış dengesi kontrol edilir.
7. Kaplamanın Yapıştırılması
Kaplama, dişin üzerine özel yapıştırıcılar (dental siman) ile sabitlenir. Kalıcı olarak yerine oturtulmadan önce son rötuşlar yapılır.
8. Son Kontroller ve Hasta Bilgilendirmesi
Kaplama yerleştirildikten sonra, ısırma dengesi kontrol edilir ve hastaya bakım talimatları verilir. Düzenli diş hekimi kontrolleri önerilir.
Diş Kaplama Çeşitleri Nelerdir?
Diş kaplamaları; porselen, zirkonyum, metal destekli porselen, kompozit laminate, lamine veneer ve altın kaplama olmak üzere farklı türlere ayrılır. Porselen kaplamalar doğal diş görünümüne en yakın seçenektir. Zirkonyum kaplamalar, metalsiz yapısı sayesinde hem estetik hem de dayanıklıdır. Metal destekli porselen kaplamalar, sağlamlığıyla öne çıkar ancak zamanla diş eti hattında koyulaşma yapabilir. Kompozit laminate kaplamalar, hızlı uygulanır ve ekonomiktir ancak uzun ömürlü değildir. Lamine veneer kaplamalar, minimum diş aşındırmasıyla yüksek estetik sunar. Altın kaplamalar ise son derece dayanıklıdır ancak estetik kaygılar nedeniyle pek tercih edilmez. Her kaplama türü, hastanın ihtiyacına ve bütçesine göre belirlenmelidir.
Diş Kaplama Çeşitleri
- Porselen Kaplama – Doğal diş görünümüne en yakın, estetik ve dayanıklı kaplama türü.
- Zirkonyum Kaplama – Metalsiz, ışık geçirgenliği yüksek ve diş eti uyumu mükemmel bir seçenek.
- Metal Destekli Porselen Kaplama – Dayanıklı, arka dişler için uygun ancak estetik açıdan dezavantajlı.
- Kompozit Laminate Kaplama – Hızlı uygulanır ve uygun maliyetlidir, ancak uzun ömürlü değildir.
- Lamine Veneer (Yaprak Porselen) Kaplama – Minimum aşındırma ile estetik ve doğal bir görünüm sağlar.
- Altın Kaplama – Dayanıklı ve biyouyumlu, ancak estetik kaygılar nedeniyle nadiren tercih edilir.
1. Porselen Kaplama
Doğal diş görünümüne en yakın estetiği sunan porselen kaplama, özellikle ön dişlerde tercih edilir. Dayanıklı ve lekelenmeye karşı dirençlidir.
2. Zirkonyum Kaplama
Metalsiz yapısıyla ışık geçirgenliği sağlayan zirkonyum kaplama, hem estetik hem de sağlamlık açısından avantajlıdır. Metal alerjisi olanlar için ideal bir seçenektir.
3. Metal Destekli Porselen Kaplama
Alt yapısında metal bulunan bu kaplamalar, dayanıklılığı sayesinde arka dişlerde sıkça kullanılır. Ancak, zamanla diş eti çizgisinde koyu renkli bir görünüm oluşturabilir.
4. Kompozit Laminate Kaplama
Daha uygun maliyetli ve hızlı bir yöntem olan kompozit laminate kaplamalar, doğrudan dişin üzerine uygulanır. Ancak porselen kaplamalara göre daha kısa ömürlüdür.
5. Lamine Veneer (Yaprak Porselen) Kaplama
Çok ince porselen tabakalardan oluşan bu kaplamalar, dişi minimum düzeyde aşındırarak uygulanır. Estetik kaygıları olan kişiler için ideal bir çözümdür.
6. Altın Kaplama
Sağlamlığı ve biyouyumluluğu yüksek olan altın kaplamalar, genellikle çiğneme kuvvetinin yoğun olduğu arka dişlerde kullanılır. Ancak estetik açıdan tercih edilmez.
Diş Kaplama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
1. 1 diş kaplama kaç dakika sürer?
Bir dişin kaplanması ortalama 30-60 dakika sürer. Ancak, ölçü alma ve laboratuvar süreci nedeniyle tedavi genellikle 2-3 seansta tamamlanır.
2. Kaplama dişi devlet karşılıyor mu?
SGK, yalnızca tedavi amaçlı kaplamaları karşılar. Estetik amaçlı yapılan kaplamalar özel kliniklerde ücretlidir.
3. En iyi diş kaplaması hangisi?
Zirkonyum kaplama, doğal görünümü, dayanıklılığı ve diş eti uyumu nedeniyle en iyi seçeneklerden biridir. Lamine veneer ise estetik açıdan en iyi çözümler arasındadır.
4. Genç yaşta kaplama diş yapılır mı?
Evet, ancak diş gelişimi tamamlanmadan (genellikle 18 yaş öncesi) kaplama yapılması önerilmez.
5. Kaplama dişin ömrü ne kadar?
Diş kaplamaları 10-20 yıl arasında dayanabilir. Düzenli bakım ve iyi ağız hijyeni kaplamanın ömrünü uzatır.
6. Kaplama dişin altındaki diş çürürse ne olur?
Kaplamanın altındaki diş çürüyebilir ve ağrı yapabilir. Bu durumda kaplama çıkarılır, çürük tedavi edilir ve gerekirse yeni bir kaplama yapılır.
7. Kaplama diş zamanla oturur mu?
Evet, kaplama ilk takıldığında hafif bir yabancılık hissi olabilir. Birkaç gün içinde diş ve çene yapısına uyum sağlar.
8. Diş kaplaması acıtır mı?
Kaplama işlemi lokal anestezi ile yapıldığı için ağrı hissedilmez. Ancak, işlem sonrası birkaç gün hassasiyet olabilir.
9. Kaplama diş koku yapar mı?
Eğer kaplama tam oturmazsa veya ağız hijyeni yetersizse bakteri birikimi nedeniyle koku oluşabilir. Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı bunu önler.
10. Kaplama yapılan dişte ne tür sorunlar olabilir?
Kaplama sonrası yaşanabilecek sorunlar:
- Diş eti çekilmesi,
- Altındaki dişin çürümesi,
- Kapanış problemleri,
- Kaplamanın kırılması veya düşmesi.
11. Kaplama diş kaç yılda bir değiştirilir?
Kaplamalar 10-20 yıl arasında dayanır. Ancak, aşınma, renk değişimi veya diş eti problemleri oluşursa daha erken değiştirilmesi gerekebilir.
12. Hangi dişe kaplama yapılmaz?
- Çok fazla çürük veya madde kaybı olan dişlere kaplama yerine çekim ve implant önerilir.
- Aşırı diş eti hastalığı olan kişilerde önce diş eti tedavisi yapılmalıdır.
13. Dişler kesilmeden kaplama yapılır mı?
Evet, lamine veneer (yaprak porselen) ile bazı durumlarda dişler kesilmeden kaplama yapılabilir. Ancak, geleneksel kaplamalarda dişin aşındırılması gerekir.
14. Olmayan dişin yerine kaplama yapılır mı?
Hayır, eksik dişin yerine kaplama yapılamaz. Eksik diş varsa köprü veya implant gibi çözümler tercih edilir.
15. Kaplama diş kaç yıl dayanır?
Kaplamalar 10-20 yıl arasında dayanıklıdır. Malzeme kalitesi ve ağız bakım alışkanlıkları bu süreyi etkiler.
16. Bütün dişlere kaplama yapılır mı?
Evet, estetik veya fonksiyonel nedenlerle tüm dişlere kaplama yapılabilir. Bu işleme full mouth restoration (tam diş kaplama) denir.
Dr. Çınar Gaffari’nin Notları
Diş kaplama, hastalarımın estetik ve işlevsel ihtiyaçlarını karşılamak için sıklıkla tercih ettikleri bir tedavi yöntemidir. Kaplamaların doğru bir şekilde uygulanması ve sonrası dönemde iyi bir bakım yapılması, kaplamaların ömrünü uzatır ve diş sağlığınızı korur. Hastalarımın kaplama sonrası süreçte dikkat etmeleri gereken en önemli nokta, ağız hijyenine özen göstermeleri ve diş hekiminin önerilerine harfiyen uymalarıdır. Unutmayın, sağlıklı bir gülüş, hem estetik hem de psikolojik açıdan sizi destekler. Kaplama yaptırmayı düşünüyorsanız, diş hekiminizle detaylı bir görüşme yaparak ihtiyaçlarınıza en uygun tedavi planını belirlemeniz çok önemlidir.
